ကမာၻေပၚတြင္ အႏၱရာယ္အႀကီးဆံုး မီးေတာင္တစ္လံုးအျဖစ္ တည္ရွိေနသည့္
အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံမွ ကရာကာတို၀ါမီးေတာင္တစ္ေက်ာ့ျပန္လႈပ္ရွားၿပီးလိေမၼာ္
ေရာင္မီးေခ်ာ္ရည္မ်ား စီးက်ေနသည္ကို အေ၀းမွ ေတြ႕ျမင္ရပံု။
မီးခိုးအူထြက္ေနသည့္ ခ်ိန္ကိုက္ဗံုးဟု တင္စားေခၚေ၀ၚၾကသည့္အဆိုပါမီးေတာင္
သည္ အျမင့္ေပ (၁၂၀၀)ေက်ာ္ျမင့္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ(၁၂၆)ႏွစ္ကကဲ့သို႔ ကမာၻတစ္
ခုလံုး တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားေစေလာက္သည့္ေပါက္ကြဲမႈႀကီးမ်ိဳး ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ျဖစ္လာမည္ကိုပညာရွင္မ်ားကစိုးရိမ္ေနသည္။
ထိုမီးေတာင္သည္ (၁၈၈၃)ခုႏွစ္၊ ေမလ(၂၀)ရက္ေန႔က ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ေပါက္
ကြဲခဲ့ရာ ၿမိဳ႕ရြာ(၁၆၅)ခု ပ်က္စီးၿပီး လူေပါင္း(၃၆၀၀၀)ေက်ာ္အသက္ဆံုးရံႈးကာ
မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈကို(၅)ႏွစ္မွ် ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္။
ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ထိုစဥ္က ေပါက္ကြဲခဲ့သည့္ ျပင္းအားသည္ ဒုတိယကမာၻစစ္အ
တြင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၊ ဟီရိုရွီးမားၿမိဳ႕ေပၚသို႔ အေမရိကန္တို႔ ႀကဲခ်ခဲ့သည့္ ႏ်ဴကလီးယားဗံုး
ထက္ အဆ(၁၃၀၀၀)ထိ ပိုျပင္းေၾကာင္း တြက္ခ်က္ေဖာ္ျပထားသည္။
ထိုမီးေတာင္ ေပါက္ကြဲမႈကို ကရာကာတို၀ါကၽြန္းႏွင့္ (၇)မိုင္အကြာမွဂ်ာမန္သေဘၤာ
အဲလိဇဘက္က ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး ေခ်ာ္ရည္ႏွင့္ျပာမ်ားသည္ ေကာင္းကင္သို႔ (၂)မိုင္မွ်အ
ထိ ျမင့္မားစြာ ထိုးတက္သြားေၾကာင္း ကမာၻသို႔အစီရင္ခံခဲ့သည္။ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲ
သည့္ အသံကို မိုင္(၁၉၀၀)ေ၀းသည့္ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ပါ့သ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္ေပါင္း(၄၅၀၀)
ေက်ာ္ေ၀းသည့္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၊ ကိုလံဘိုၿမိဳ႕တို႔မွ ၾကားခဲ့ရသည္။
(၁၉)ရာစု၏ အဆိုးရြားဆံုး ေပါက္ကြဲခဲ့ေသာ မီးေတာင္တစ္ခုျဖစ္သည့္ကရာကာတို၀ါ
သည္ ရာစုႏွစ္ (၂)ခုကို ႀကံဳဆံုခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုအခါ ျပန္လည္အသက္၀င္ကာ ေခ်ာ္
ရည္မ်ား စီးထြက္လ်က္ရွိၿပီး လိေမၼာ္ေရာင္ေတာက္ပသည့္ မီးရဲရဲ ေက်ာက္ရည္ပူမ်ား
အား အေ၀းမွပင္ ျမင္ႏိုင္သည္။
မီးေတာင္သည္ (၂၀၀၇)ခုႏွစ္က တစ္ႀကိမ္လႈပ္ရွားခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ျပန္
လည္ၿငိမ္သက္ခဲ့သျဖင့္ ကၽြန္းသားမ်ားက စိုးရိ္မ္စိတ္ေလ်ာ့နည္းေနေသာ္လည္း ယခု
အခါ ျပန္လည္ အသက္၀င္လာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
ထိုမီးေတာင္သည္ မူလက (၂၆၆၇)ေပ ျမင့္ေသာ္လည္း မီးေတာင္ေပါက္ကြဲစဥ္ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ေအာက္သို႔ ေပေပါင္း(၈၂၀) ကၽြံ၀င္သြား
ခဲ့သည္။ မွတ္တမ္းမ်ားအရ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ေပ(၁၃၀)ျမင့္သည့္ ဆူနာမီ
ေရလိႈင္းႀကီးမ်ားလည္း ေပၚေပါက္ခဲ့ေသးေၾကာင္း သိရွိရသည္။